Łokieć tenisisty, znany jako zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, to jedno z najczęstszych schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego, które może być skutecznie leczone poprzez odpowiednio dobraną fizjoterapię. Problem ten dotyka nie tylko sportowców, ale także osoby wykonujące powtarzalne ruchy nadgarstka i przedramienia, np. pracowników biurowych, mechaników czy fryzjerów. Odpowiednia terapia manualna, ćwiczenia wzmacniające oraz metody regeneracyjne odgrywają kluczową rolę w przywracaniu sprawności i eliminowaniu bólu.

Przyczyny łokcia tenisisty

Łokieć tenisisty jest efektem przeciążenia mięśni prostowników nadgarstka, szczególnie mięśnia prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka (ECRB). Powtarzalne ruchy powodują mikrourazy w miejscu przyczepu ścięgna do nadkłykcia bocznego kości ramiennej, co prowadzi do stanu zapalnego i degeneracji tkanek.

Najczęstsze czynniki ryzyka:

• Uprawianie sportów rakietowych (tenis, badminton, squash).

• Praca wymagająca częstego chwytania i podnoszenia przedmiotów.

• Wielogodzinna praca przy komputerze, pisanie na klawiaturze.

• Czynności związane z powtarzalnym ruchem nadgarstka, np. malowanie, używanie narzędzi ręcznych.

Objawy łokcia tenisisty

• Ból i tkliwość w okolicy bocznej łokcia, nasilające się przy ruchach nadgarstka.

• Osłabienie siły chwytu, trudności w podnoszeniu przedmiotów.

• Dyskomfort podczas prostowania nadgarstka czy obracania klamki.

Diagnostyka – jak rozpoznać problem?

Rozpoznanie łokcia tenisisty opiera się na badaniu fizykalnym oraz testach funkcjonalnych. Najczęściej stosowane są:

• Test Cozena – sprawdzający ból przy oporowym wyproście nadgarstka.

• Test Milla – oceniający napięcie mięśni prostowników nadgarstka.

• W przypadku przewlekłego bólu pomocne może być badanie ultrasonograficzne lub rezonans magnetyczny.

Fizjoterapia w leczeniu łokcia tenisisty

Fizjoterapia jest kluczowym elementem leczenia łokcia tenisisty, redukującym ból, poprawiającym funkcję mięśni i zapobiegającym nawrotom problemu.

1. Terapia manualna

• Mobilizacja stawu łokciowego poprawia ruchomość i redukuje napięcie mięśniowe.

• Techniki tkanek miękkich, np. masaż poprzeczny, pomagają w regeneracji uszkodzonych ścięgien.

2. Ćwiczenia terapeutyczne

Badania wykazują, że ćwiczenia ekscentryczne mięśni prostowników nadgarstka są jedną z najskuteczniejszych metod terapii. Regularny trening wzmacnia tkanki, poprawia ich elastyczność i zwiększa odporność na obciążenia.

Przykładowe ćwiczenie:

• Trzymanie hantla w dłoni, powolne opuszczanie nadgarstka w dół i unoszenie go drugą ręką do pozycji wyjściowej.

3. Kinesiotaping

Plastry dynamiczne wspierają mięśnie, zmniejszają obciążenie struktur ścięgnistych i poprawiają propriocepcję (czucie głębokie).

4. Fizykoterapia – wspomaganie leczenia

• Terapia falą uderzeniową – stosowana w przewlekłych przypadkach, pobudza procesy naprawcze w ścięgnach.

• Laseroterapia i ultradźwięki – działają przeciwzapalnie i przyspieszają gojenie.

5. Zaopatrzenie ortopedyczne

Opaski na przedramię (tzw. ortezy epikondylarne) zmniejszają napięcie na przyczepach ścięgnistych, redukując ból podczas codziennych czynności.

Czy iniekcje są konieczne?

Kortykosteroidy mogą przynieść krótkotrwałą ulgę, jednak ich długoterminowa skuteczność jest ograniczona. Osocze bogatopłytkowe (PRP) zyskuje na popularności jako metoda wspierająca regenerację tkanek, choć wyniki badań wciąż są niejednoznaczne.

Operacja jako ostateczność

Jeżeli leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów po 6–12 miesiącach, może być konieczna interwencja chirurgiczna, polegająca na usunięciu uszkodzonych tkanek i odbarczeniu przyczepów mięśniowych.

Profilaktyka – jak zapobiegać nawrotom?

• Ćwiczenia wzmacniające i rozciągające – regularny trening zmniejsza ryzyko przeciążeń.

• Ergonomia pracy – unikanie nadmiernych obciążeń nadgarstka w codziennych czynnościach.

• Prawidłowa technika sportowa – np. dostosowanie uchwytu rakiety tenisowej.

Podsumowanie

Łokieć tenisisty to schorzenie wynikające z przeciążeń i mikrourazów mięśni prostowników nadgarstka. Właściwie dobrana fizjoterapia, obejmująca terapię manualną, ćwiczenia ekscentryczne oraz metody wspomagające, jest najskuteczniejszą metodą leczenia i profilaktyki. Dzięki kompleksowej rehabilitacji można nie tylko złagodzić ból, ale także uniknąć nawrotów kontuzji.